Abdülazîz Han, İmparatorluğumuzun yükselmeyi hedefleyen son pâdişahıdır; ondan sonrakiler, hep çökerken bir şeyler kurtarmak gayretinde olmuşlardır.
Sultan Azîz zamanı, yeniliklerde kökümüze bağlı bir kurumlaşma yolu izlenen dönemdir: Mecelle onun zamanında hazırlanmağa başlamıştır. Modern müesseseler, bakanlıklar, ticaret ve sanayi alanındaki birçok teşkilatlanmalar onun zamanında yapılmıştır. Ordunun modernize edilmesi, donanmanın dünyanın ikinci büyük deniz gücü haline gelmesi ...